Krzysztof Penderecki's "Paradise Lost" is a work referred to as sacra rappresentazione, a form preceding the creation of opera and oratorio. The composer's intention was to renew both genres by reaching for their common source. The composition is also an attempt to give the opera a sacred character and to enrich the oratorio with a stage layer. The biblical theme here has a theatrical setting, approaching the rites of a religious mystery, the scale of which is emphasized by a powerful performing apparatus. Musically, the work heralds a return to neo-romanticism, which was so prominent in the composer's later work. At the same time, there are sonoristic effects, vocal imitation of percussion effects, and the expressionistic Sprechgesang technique.

The melody is free, dependent on the content and emotions, and at the same time full of symbolism derived from the baroque original, as is the tradition-based instrumentation with a clear division into roles. The work from 1978 is still current in form and content, and the excellent cast certainly deserves attention. The album is a recording of the premiere of "Paradise Lost" at the Grand Theater in Łódź in 2023.

Krzysztof Penderecki:
Sacra rappresentazione w dwóch aktach, libretto według Johna Miltona

1. AKT 1[94:14]
2. AKT 2[94:19]

Kierownictwo muzyczne RAFAŁ JANIAK
Reżyseria MICHAŁ ZNANIECKI

Scenografia LUIGI SCOGLIO
Kostiumy MAŁGORZATA SŁONIOWSKA
Choreografia GRZEGORZ PAŃTAK
Projekcje multimedialne KAROLINA JACEWICZ, WITOLD PIETRUCHA
Reżyseria świateł DAWID KAROLAK
Przygotowanie chóru RAFAŁ WIECHA
Przygotowanie chóru dziecięco-młodzieżowego MACIEJ SALSKI

Obsada
ANDRZEJ PIECZYŃSKI, MARIUSZ GODLEWSKI, JOANNA FRESZEL, BARTŁOMIEJ MISIUDA, AGNIESZKA MAKÓWKA, JAN JAKUB MONOWID, EMIL ŁAWECKI, RAFAŁ PIKAŁA, ZBIGNIEW MALAK, ŁUKASZ MOTKOWICZ, BERNADETTA GRABIAS, ALEKSANDRA BORKIEWICZ-CŁAPIŃSKA, PAWEŁ SKAŁUBA, MICHAŁ SŁAWECKI, WOŁODYMYR PANKIV, ALEKSANDER KUNACH, ISOTTA SELLARI, GIUSEPPE STANCANELLI CHÓR, CHÓR DZIECIĘCO-MŁODZIEŻOWY, BALET, ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO W ŁODZI CHOIR,
RAFAŁ JANIAK dyrygent


"Raj utracony" Krzysztofa Pendereckiego jest dziełem określanym jako sacra rappresentazione, forma poprzedzająca powstanie opery i oratorium. Intencją kompozytora było odnowienie obydwu gatunków, poprzez sięgnięcie do ich wspólnego źródła. Kompozycja jest także próbą nadania operze charakteru sakralnego i wzbogacenia oratorium o warstwę sceniczną. Biblijny temat ma więc tutaj teatralną oprawę, zbliżającą się do obrzędów misterium religijnego, którego rozmach podkreśla potężny aparat wykonawczy. W warstwie muzycznej dzieło zwiastuje powrót do neoromantyzmu, tak mocno zaznaczający się w późniejszej twórczości kompozytora. Jednocześnie nie brakuje efektów sonorystycznych, wokalnej imitacji efektów perkusyjnych, pojawia się też ekspresjonistyczna technika Sprechgesang.

Melodyka jest swobodna, zależna od treści i emocji, jednocześnie zaś pełna symboliki wywodzącej się z barokowego pierwowzoru, podobnie jak nawiązują.......
more